Archeon Thea Beckmanprijs 2019

Ieder jaar reikt Archeon de Thea Beckmanprijs uit aan het beste historische jeugdboek. Dit jaar een jubileum, de Thea Beckmanprijs bestaat 15 jaar. De jury kijkt naar historische jeugdromans die en goed geschreven zijn en die de lezer op geloofwaardige wijze meenemen in het verleden. Door het lezen over de geschiedenis leren kinderen en jongeren ook iets over de huidige maatschappij. De winnaar van de Thea Beckmanprijs ontvangt € 1.000,- van Archeon. Afwisselend worden boeken voor jonge en voor oudere lezers bekroond.

Naast de volwassen jury is er ook een kinderjury. Deze reikt De Jonge Beckman uit, de prijs voor het beste historische jeugdboek volgens de lezers zelf. Een panel van enthousiaste jongeren leest de shortlist en maakt daaruit een eigen keuze voor een winnaar. De winnaar van de Jonge Beckman ontvangt € 500,-. Schrijfster Marte Jongbloed begeleidt deze jury.

Binnen het aanbod van historische boeken verschijnt ieder jaar weer een uiteenlopend palet van nieuwe titels. Afgelopen tijd las de jury weer dikke stapels. In 2019 bekroont de jury werk voor kinderen van 12 jaar en ouder. De jury is tot de volgende keuze voor de longlist gekomen (op alfabetische volgorde auteur, titel, uitgeverij).

De Longlist 2019:

Wilma Geldof - Het meisje met de vlechtjes - Luitingh-Sijthoff
Hilde E. Gerard - Kantje Moord - Davidfonds/Infodok
Luc Hanegreefs - Volle Maen - Clavis
Marian Hoefnagel - Vlucht uit Sint Petersburg - Eenvoudig Communiceren
Ineke Kraijo - Over de grens - Columbus
Martine Letterie - Nooit meer thuis - Leopold
Bianca Mastenbroek - Hendrick, de Hollandsche indiaan - De Vier Windstreken
Joyce Pool - Het Kompas - Lemniscaat
Rob Ruggenberg - Piratenzoon - Querido
Katrien Van Hecke - Soldaat Marie - Clavis

Vlak voor de zomer maakt de jury de vijf titels van de shortlist bekend. Bij deze vijf titels worden door vijf studenten van de Willem de Kooning Academie korte animatiefilms gemaakt. Op zaterdag 14 september wordt zowel de Thea Beckmanprijs 2019 als de Jonge Beckman 2019 in Archeon uitgereikt. De Schrijvers van de Ronde Tafel zijn dat hele weekend in Archeon aanwezig.

De Shortlist 2019:

Wilma Geldof - Het meisje met de vlechtjes - Luitingh-Sijthoff
Luc Hanegreefs - Volle Maen - Clavis
Martine Letterie - Nooit meer thuis - Leopold
Bianca Mastenbroek - Hendrick, de Hollandsche indiaan - De Vier Windstreken
Joyce Pool - Het Kompas - Lemniscaat

De jury bestaat uit Hubert Slings (voorzitter), Henne van Beveren, Liselotte Dessauvagie, Monique Veldman en Moniek Warmer.

Wilma Geldof, Het meisje met de vlechtjes
Indringende jeugdroman gebaseerd op het waargebeurde verhaal van Nederlands jongste verzetmeisje Freddie Oversteegen.

Freddie is vijftien jaar als de oorlog uitbreekt. Haar moeder vangt dan al enkele jaren gevluchte joden uit Hitler-Duitsland op. In 1942 wordt Freddie en haar oudere zus gevraagd om deel te nemen aan het gewapend verzet. De meisjes verleiden hooggeplaatste nazi's en lokken ze het bos in, waar ze worden gedood door verzetskameraden. Dan krijgen de zusjes zelf een pistool, en Freddie slingert heen en weer tussen angst en moed, twijfel en trots. Gevaar voor verraad dreigt. Wie kan ze nog vertrouwen? En waarom sluit haar vriendje Peter zich niet aan bij hen aan?

Het meisje met de vlechtjes is een indringend verhaal over verraad en vertrouwen, loyaliteit en liefde. Het is gebaseerd op het leven van Nederlandse jongste verzetsmeisje, Freddie Oversteegen, die samen met haar zus Truus voor een verzetsgroep werkte waar later ook Hannie Schaft deel van uitmaakte.

Luc Hanegreefs, Volle Maen
Een fictief verhaal met een historische achtergrond, vol intriges en geheimen. De eerste reis van het slavenschip Volle Maen lijkt wel vervloekt. De kapitein en de bemanning worden ziek. Het schip raakt uit koers. Terwijl een slavenopstand steeds dreigender wordt, winnen Cornelis en de slaaf Yao langzaam elkaars vertrouwen… Op het eiland Jamaica voert Emily intussen een strijd met haar vader, de eigenaar van een suikerrietplantage. Na het zoveelste conflict over de behandeling van de slaven, wordt ze gedwongen om naar Engeland te vertrekken, ondanks een dreigende storm…

Martine Letterie, Nooit meer thuis
Lily houdt met beide handen de reling vast. Haar handen zijn glad van het zweet, maar ze laat niet los. Alles wat ze ziet, wil ze opslaan in haar geheugen. Het zijn misschien wel de laatste beelden van haar moederland.

Lily en haar familie vertrekken noodgedwongen uit Indië, dat voortaan Indonesië heet. Ze zijn niet meer welkom in het land waar Lily is opgegroeid. In Nederland is het koud – en heel anders dan alles wat Lily vertrouwd is. Zal ze zich hier ooit thuis gaan voelen? En wie is de man die ze soms voor zich ziet? Het lijkt alsof hij een boodschap voor haar heeft. Wat wil hij haar vertellen? Op een dag herkent ze hem op een foto…

Bianca Mastenbroek, Hendrick, de Hollandsche indiaan
'Ik heb gedroomd over rivieren vol bloed. Niet alleen mijn volk stierf, ook Moeder Aarde werd platgetrapt onder de vele voeten van de witte man. Het pad dat we nu bewandelen, leidt naar de dood.' Het is 1659. De Nederlandse pioniers in het nog onontgonnen Amerika eigenen zich steeds meer land toe van de oorspronkelijke bewoners. De zestienjarige Hendrick Pels wordt tegen wil en dank meegezogen in de strijd tussen de barbaarse indianen en de vrome Hollanders. Als hij gevangen wordt genomen door de meedogenloze vijand, denkt hij dat zijn laatste uur geslagen heeft. Maar hoe langer Hendrick zich onder hen bevindt, hoe meer hij zijn beeld moet bijstellen...

Joyce Pool, Het Kompas
Het waargebeurde verhaal van de Wangle III en haar bemanning. Een boek voor alle zeeverkenners, zeeliefhebbers en iedereen met een hart voor avontuur. Londen, 1950. Davey kan bijna niet wachten. Samen met zeven van zijn vrienden en twee leiders van hun scoutinggroep zal hij Het Kanaal oversteken. In een whaler – een walvisvaarderssloep – de Wangle III. Van Dover in Engeland naar Calais in Frankrijk en terug. Net voor ze uitvaren, wordt Davey ziek. Zo ziek dat hij van de dokter niet mee mag. Met pijn in zijn hart zwaait hij zijn vrienden uit – en terwijl hij uitziekt, volgt hij op een kaart van dag tot dag de tocht van de Wangle III. Gelukkig is hij na een week weer genoeg opgeknapt om zijn vrienden op te wachten. Maar dan blijft het bootje weg…

Op Texel liggen zes van de tien opvarenden van de Wangle III begraven. Vier bemanningsleden zijn nooit teruggevonden. Joyce Pool woont op Texel en deed onderzoek naar wat er precies met de Wangle III is gebeurd.

De winnaar is..
Allereerst de winnaar gekozen door de Jonge Beckman jury. De juryleden van de Jonge Beckman, bestaande uit 5 jongeren tussen de 11 en 14 jaar, benoemen Hendrick, de Hollandsche indiaan van Bianca Mastenbroek tot winnaar van de Jonge Beckmanprijs 2019.

De Thea Beckman jury heeft eveneens gekozen voor Hendrick, de Hollandsche indiaan van Bianca Mastenbroek als winnaar van de Thea Beckmanprijs 2019.

De winnaar is een boek dat de jury beschouwt als de eerste onder zijns gelijken in deze competitie. Een knap geschreven jeugdroman, gebaseerd op historische gebeurtenissen. Een boek dat erin slaagt om de complexe historische werkelijkheid van een tamelijk onbekende episode uit de Nederlandse geschiedenis overtuigend vanuit meervoudig perspectief te beschrijven.

Bianca Mastenbroek - Hendrick, de Hollandsche indiaan
'Ik heb gedroomd over rivieren vol bloed. Niet alleen mijn volk stierf, ook Moeder Aarde werd platgetrapt onder de vele voeten van de witte man. Het pad dat we nu bewandelen, leidt naar de dood.' Het is 1659. De Nederlandse pioniers in het nog onontgonnen Amerika eigenen zich steeds meer land toe van de oorspronkelijke bewoners. De zestienjarige Hendrick Pels wordt tegen wil en dank meegezogen in de strijd tussen de barbaarse indianen en de vrome Hollanders. Als hij gevangen wordt genomen door de meedogenloze vijand, denkt hij dat zijn laatste uur geslagen heeft. Maar hoe langer Hendrick zich onder hen bevindt, hoe meer hij zijn beeld moet bijstellen...

Hendrick, de Hollandsche indiaan is een indrukwekkend verhaal over de botsing tussen twee culturen en over de gevolgen van de Nederlandse expansie- en handelsdrift voor een trots en vredelievend volk. De jury is vol lof over dit spannende en met vaart geschreven avonturenboek, gebaseerd op historische gebeurtenissen. De schrijfster weet de ommekeer in het leven van Hendrick op overtuigende wijze tot leven te brengen.

De animatie bij Hendrick, de Hollandsche indiaan is gemaakt door Nando de Groot, student aan de Willem de Kooning Academie.

Bekijk het juryrapport

Lees meer over de Archeon Thea Beckmanprijs