Constructing the Limes

Constructing the Limes: Employing citizen science to understand borders and border systems from the Roman period until today

Dit project gaat over grenzen, in het bijzonder over de grens van de Romeinse Rijk in Nederland, de zogeheten Nedergermaanse Limes; we onderzoeken niet alleen hoe deze in de oudheid invloed had op migratie en de import van goederen en gewassen, maar ook hoe deze grens tot vandaag de dag zichtbaar wordt gemaakt als cultureel erfgoed en hoe het ons hedendaags denken over grenzen beïnvloedt.

Aan de ene kant zal de limes als culturele contactzone in beeld worden gebracht door middel van archeologische vondsten en technieken, en met behulp van citizen science. Dit stelt ons in staat het functioneren van de grenszone nauwkeuriger dan tot nu toe mogelijk was in de Romeinse periode te reconstrueren. Aan de andere kant staat de receptie van de limes centraal: hoe werd de grens ge(re)construeerd om vervolgens te worden ingezet ten behoeve van natievorming en het creëren van een nationale en regionale identiteit.

Door deze aanpak kunnen we hedendaagse attitudes ten aanzien van grenzen beter begrijpen en de hedendaagse publieke debatten rondom grenzen en culturele ontmoetingen verrijken – en corrigeren – met historische kennis. Het doel van het project is om samen met verschillende maatschappelijke partners het wetenschappelijk onderzoek toegankelijk te maken voor een breed publiek.

Website Constructing the Limes

Universiteit Utrecht en Archeon slaan handen ineen en werken aan ambitieus project

Bij Universiteit Utrecht onderzoeken ze de grens van het Romeinse Rijk in Nederland. Beter bekend als de Neder-Germaanse Limes. Onlangs maakte Museumpark Archeon bekend dat zij ook mee zullen doen aan dit ambitieuze project met historisch belang.

Universiteit Utrecht analyseert niet alleen hoe deze grens in de Oudheid invloed had op migratie en de import van gewassen, maar de onderzoekers kijken ook hoe de grens zichtbaar wordt gemaakt als cultureel erfgoed en in het heden nog steeds invloed heeft op onze manier van denken over grenzen.

Zwammerdamschepen
Archeon zal naast een aantal andere partijen een duit in het zakje doen met artefacten die tot de verbeelding spreken. Het museumpark heeft met de Zwammerdamschepen die momenteel gerestaureerd en gereconstrueerd worden, en over enkele jaren gepresenteerd worden in het Romeins Scheepvaartmuseum, een belangrijke rol in het project. ‘’De schepen hadden een belangrijke transportfunctie en voeren regelmatig langs Albaniana, zoals Alphen aan den Rijn toen heette’’, zegt Wiel van der Mark, hoofd activiteitencommissie van het park.

Wie wel eens in Archeon is geweest, weet dat een wandeling door het park voelt als een excursie door het verleden. Ook Van der Mark onderschrijft dit. ‘’Archeon is natuurlijk de beste plek om in onze tijd de limes te beleven; te kijken, luisteren en proeven van het dagelijkse leven in onze streken. En de invloed die de Romeinen hadden op dit leven te ervaren. Dat zullen we dus ook laten zien in dit mooie project van Universiteit Utrecht.’’

Limes als culturele contactzone
Met archeologische vondsten, technieken en met behulp van citizen science wordt de limes als culturele contactzone in beeld gebracht. Hierdoor kunnen de onderzoekers de grenszone in de Romeinse tijd nog preciezer dan hiervoor mogelijk was achterhalen. Daarnaast staat de receptie van de limes centraal: hoe werden grenzen geconstrueerd? En hoe werden deze ingezet voor de natievorming en het creëren van een nationale en regionale identiteit. Die wij tot de dag van vandaag nog steeds ervaren.

Met dit onderzoek wil Universiteit Utrecht ook het gedrag in deze tijd in relatie tot grenzen beter begrijpen en publieke debatten rondom grenzen en culturele ontmoetingen verrijken, en waar nodig corrigeren met historische kennis. Samen met 21 maatschappelijke partners wil de universiteit het wetenschappelijk onderzoek toegankelijk maken voor iedereen die daar interesse in heeft.